Drie weken geleden kreeg ik een mail van ene Joris van 't Land en die luidde:
"Dag Marina,
Als zeeman heb ik, uiteraard? alle boeken van je vader
gelezen. Ik had dan ook verscheidene boeken in de reeks “Kapitein,….”,
maar ben deze helaas kwijtgeraakt door uitlenen, verhuizen, etc.
Vanavond, hier aan boord van olieplatform "ODN Delba
III", offshore Rio de Janeiro, hadden we het met enkele Nederlanders over
deze geweldige boeken.
Een korte zoektocht bracht me op je website, maar verder dan
hier en daar een tweede hands boek te koop, lijkt het dat deze boeken niet meer
gedrukt worden, en ook niet in digitale vorm verkrijgbaar zijn.
Dat is erg jammer, want deze verhalen zijn tijdloos.
Gezien je website, en het gegeven dat je scheikundige bent
(geweest), lijkt het me niet dat je een digibeet bent. Graag wil ik je wijzen op het feit dat er een relatief
moderne manier van (her) publiceren bestaat, die relatief eenvoudig is, en
wellicht de mogelijkheid biedt om de vele boeken van je vader opnieuw aan te
bieden."
Joris wakkerde met zijn mail een smeulende wens in mij aan. Mijn vader produceerde zijn pennenvruchten in de veronderstelling dat 'wie schrijft, die blijft'. Hij stierf in 1990 en heeft het niet meer meegemaakt dat internet huis-aan-huis werd bezorgd. En zo werd het: 'Wie schreef, die bleef'.
Om mijn vader een digitaal plekje te geven, maakte ik al een website voor/over hem. Dat heeft ertoe geleid dat ik ongeveer 4 keer per jaar een mailtje ontvang waarin iemand mij vraagt naar werk van mijn vader, vaak naar zijn gedichten. En dat ontroert me elke keer weer. Maar zo'n 'schop onder de kont' als Joris mij gaf, had ik nog niet meegemaakt.
En het werkt, Joris! Ik heb het digitaliseren in gang gezet. En er komt aardig wat bij kijken: rechten, scannen, OCR-en, OCR-checken, ebook maken, platform/uithangbord kiezen om de elementen te noemen die ik nu in het vizier heb.
Ik heb inmiddels van alle boekjes de rechten terug gevraagd en gekregen bij de voormalige uitgeverijen. En ik probeer de erven van diegenen die de kaften van mijn vader's boeken lieten stralen (o.a. Jan Sanders en Reint de Jonge) te bereiken. Over hen was ook al niet zoveel op internet te vinden en inmiddels heb ik telefonisch contact gehad met de gemeentes waar zij stierven (tip van Christian). Op advies van de gemeenteambtenaren heb ik nu een mail gestuurd waarin ik contact verzoek met de nabestaanden en de reden waarom.
Twee van mijn vaders boeken heb ik inmiddels gescand met de thuisscanner. Ik heb de bladzijden er met liefde uitgescheurd (zie de foto bovenaan deze post :-)) en offer de exemplaren op aan de belofte dat er straks talloze nakomelingen zullen zijn. Aansluitend doet Adobe Acrobat X het OCR-en en volgt mijn visuele check.
Bij de OCR-check valt het (de spellingchecker) op dat de grammatica indertijd anders was. Geen pennenvruchten toen maar pennevruchten om maar iets te noemen ;-) Dat laat ik dus staan. Verder veel voorvallen van cl die eigenlijk een d moeten zijn en dat soort ongein. En als ik een woord tegenkom dat ik niet ken, check ik eerst of het vroeger iets betekende voordat ik er iets van maak dat mij zelf bekend in de oren klinkt. Hadden jullie bijvoorbeeld wel eens gehoord van blak? Blak betekent 'zonder rimpels of golven (water).'
En een presenning? Dat is een geteerd zeildoek. Ik had geen idee!
Ik, mijn broers en moeder willen de boeken ter beschikking stellen zodat wie schreef ook blijft; zodat het verleden door blijft klinken in het heden en de toekomst. Ik denk ook dat de boekjes een stukje na-oorlogse geschiedschrijving vormen. Al OCR-controlerend, lees ik de boeken van mijn vader (sommigen opnieuw) en leer ik hem posthuum nog zoveel beter kennen. Ik haal een aantal woorden uit zijn eerste boek 'De wereld is een schip' aan. Mijn vader schrijft:
"Ik voelde me klein en
misplaatst buiten deze werkelijkheid staan, zoals ik me gevoeld had toen ik als
jongen door een gebombardeerde stad liep; dit alles bestond en was waarheid,
maar ik was van buiten gekomen; ik was er midden in geploft nadat het als
zodanig was ontstaan."
Zo (ongeveer) voel ik me als ik door de woorden in de boeken van mijn vader wordt meegenomen. Klein, van buiten gekomen, midden in een wereld geploft die me zoveel harder lijkt dan de wereld die ik ken. Mijn wereld is tijdelijk een schip en ik zal geregeld verlof nemen en dan weer aanmonsteren, in net zoveel cycli als nodig zijn om het werk van mijn vader ook digitaal te voltooien.
Wordt vervolgd ...
Marina
