In de zomer van
2009 kreeg ik te maken met de DMCA, kort-door-de-bocht de Amerikaanse voorloper van ACTA. Slideshare had mijn
slideshow “The 7 habits of highly effective people” op zwart gezet vanwege een vermeende inbreuk
op auteursrechten. En dat vond ik best bizar omdat ik dacht dat ik me toch
tamelijk bewust was van de
wet op het internet. Alle plaatjes
die ik gebruik, hebben een Creative Commons licentie om maar iets te noemen. Maar
bij navraag bleek het niet om de plaatjes te gaan. Het waren de advocaten van Stephen Covey die Slideshare hadden verordoneerd mijn
slideshow op zwart te zetten. Ik zal jullie de details besparen maar het was
een enerverende - bijna slopende - ervaring waarin ik op allerlei manieren
contact probeerde te krijgen over de aard van de aanklacht. De enige reactie
die ik (herhaaldelijk) heb gekregen is dat Coveys advocaten gezien mijn
uitspraken (die gewoon vragen waren) “now assigned the matter to our outside
intellectual property lawyers and authorized them to move forward with formal
legal action”. Guilty until proven
innocent. En enige voet tussen de deur om mijn innocence te bewijzen, kreeg ik niet. Dat was ook niet in het
belang van Covey c.s. De slideshow was tenslotte al offline gehaald. Uiteindelijk
heb ik het niet op een rechtzaak aan laten komen en ook Slideshare gaf aan dat
ze mijn positie begreep maar zelf geen positie koos omdat ze zich zo’n
rechtzaak als kleine intermediair ook niet kunnen veroorloven.
Met mijn
slideshow is het goed gegaan. Alhoewel hij niet meer op mijn eigen Slideshare pagina
staat, zijn kopieën
geduldig. Naar aanleiding van mijn casus en mijn vragen daarover richting
Slideshare, heeft Slideshare haar DMCA procedure aangepast. Nu mogen de Coveys van deze
wereld alleen nog zeggen dat het héle werk inbreuk maakt op het auteursrecht
als dat voor álle slides geldt. Dat is winst.
Met mijzelf ging het een tijdje iets minder. Ik had last
van Chilling
Effects. Misschien ben ik mede
door deze zaak wel allemaal eigen
beelden gaan produceren (zodat het auteursrecht tenminste bij mij ligt ;-)).
En dat is ook wel weer een mooie ontwikkeling geweest. Elk nadeel hep zijn
voordeel, je weet.
Ik begrijp dat partijen er niet op
zitten te wachten om met elk individu dat hun rechten (volgens hen) treedt in
discussie te gaan. Want
in discussie gaan, elke casus apart bekijken, kost natuurlijk tijd. Ik begrijp
een zwart-wit benadering wel, maar het is er niet ééntje die ik voorsta. Omdat
er teveel gevallen zullen zijn waarbij de beschuldiging niet terecht is; teveel
gevallen waarin een DMCA oneigenlijk gebruikt wordt; teveel gevallen waarin de uiteindelijke
gang naar de rechtszaal niet gemaakt zal worden.
En
nu – drie jaar later - was er onlangs de oproep een petitie te tekenen over
“internetvrijheid”. Ik heb het onderwerp een tijd lang lager op mijn
prioriteitenlijstje gezet maar nu was de petitie zo getekend,
de enquete zo ingevuld en de Covey affaire zo opgerakeld (En iets van trillende vingers voel ik nog steeds). Maar betekent mijn stem – samen met mijn ervaringen – dan dat ik het in alle
opzichten oneens ben met wat ACTA beoogt? Mijn antwoord is nee. Zoals ik
schreef ben ik geen voorstander van een zwart-wit benadering. Op het moment dat
partijen mij slechts de argumenten geven waarom ik TEGEN of VOOR zou moeten
zijn, raak ik achterdochtig.
Ik denk dan aan de petitie waarin 43 van de 50 mensen tekenden dat er een
verbod op water zou moeten komen. En ja, iedereen is vatbaar voor dit soort
“fouten”. Lees maar
en zie hoe framing werkt.
Om tot een weloverwogen oordeel te komen moet je naar meerdere kanten van een
“probleem” (durven) kijken. Positief, negatief, in je voordeel, in je nadeel
enzovoort. En dat vergt nogal wat bij een ingewikkeld onderwerp zoals ACTA c.s. Vaak
volgen mensen dan gewoon hun “peers”. Je baseert je mening dan niet op de
inhoud maar op de mening van mensen die je vertrouwt. Logisch.
Toch
helpt een JA of een NEE alleen op de korte termijn. Het helpt de discussie uiteindelijk niet verder. Na PIPA, SOPA en
ACTA volgt CISPA
en .. en …. Stel dat je één keer even niet oplet en je vergeet tegen te
stemmen, dan ben je dus mooi de pineut. Je hebt meer kans het tij te keren als
je op de zaken vooruit loopt. Wat is er nou eigenlijk aan de hand rondom ACTA
c.s.? Wat is de echte vraag? Volgens mij is dat de vraag die ook centraal stond
in mijn presentatie “Delen 2.0”.
Op een slide staat:
"Hoe
kunnen we goede bedoelingen van slechte bedoelingen onderscheiden zonder het
systeem dicht te timmeren?" En ik voeg nu toe: Hoe zorgen we ervoor dat we ons in
een democratische samenleving met zijn allen verantwoordelijk voelen voor een
fair trade internet?
Als
dat met ACTA niet kan dan is ACTA niet het antwoord op deze vraag. Om de
discussie verder te helpen, moeten we onze vragen centraal blijven stellen. Welke
maatschappij staan wij voor? Helpt ACTA ons daarbij? Welke ongewenste effecten
kan ACTA gaan krijgen? Kunnen we die nu al voor zijn? Is het middel erger dan
de kwaal? Wat is eigenlijk de kwaal? Het zijn vragen die onder andere gesteld worden door @MarietjeD66. Want met vragen kun je
uiteindelijk komen tot gemeenschappelijke grond, de
controverse voorbij. En vind je oplossingen
die je in je eentje niet had kunnen bedenken.
Ik
stem voor een fair trade internet.
Marina
PS Het plaatje met een definitie van netneutraliteit is het eerste beeld dat bij mij onstond bij het nadenken over een visuele bijdrage aan deze discussie. Zie het als een visueel woordenboek met één woord erin ;-)
Kauwgom platgedrukt op mijn zadel. GATVER. In een minuut
die wel een kwartier lijkt te duren ga ik door een emotionele achtbaan die me
via schelden en tieren naar een onherroepelijke huilbui voert. De toevallige
voorbijganger kijkt me deemoedig aan en vraagt of het wel helemaal goed met me
gaat. Ik mompel relativerende woorden en de passant vervolgt gerustgesteld
zijns weegs.
Als ik weer tot rust ben gekomen, ga ik op een
dichtbijzijnd muurtje zitten. Met mijn gezicht naar de zon gewend, keer ik me naar
binnen. Hoe kan het dat een miezerig stukje kauwgom zo'n symboolwerking op me
heeft? Ik hoef niet heel ver te zoeken. Ik denk aan een willekeurig acht uur
journaal en vind de bijna karikaturale uitvergrotingen in grote getale terug: schutters die om
zich heen schieten in een winkelcentrum, op een middelbare school of op een
eiland, ouders en geestelijken die kinderen misbruiken, kinderen die graven
kapotslaan. De slachtoffers hebben helemaal niets van doen met de bron waaruit
het ongenoegen of de rechtvaardiging is ontstaan. Ze waren onvoorbereid,
onzichtbaar, machteloos. En werden speler gemaakt in een verhaal dat niet het hunne was maar inmiddels wel is geworden. En daar zit voor mij de crux. Want iedereen
van wie ooit is “genomen” loopt het risico zelf ook te gaan nemen. Vaak onbewust.
Als een dominosteen die is omgeduwd en denkt dat hij wel over de volgende steen
heen moet vallen omdat hij niet weet hoe hij terug zou moeten vallen. Alle
onvereffende rekeningen uit het verleden zorgvuldig opgeslagen in een
archief dat de regie overneemt.
Gelukkig is er een remedie. Het archief wordt alleen
opengetrokken op het moment dat je NIET in contact bent met degene(n) die je tegenover je hebt. Op het moment dat je de ander aankijkt en je verbindt, blijven de archieflaatjes gegarandeerd dicht. Pas dan kun je zuiver kijken. Was diegene waar je boos op
was echt van jou aan het nemen? Of was je een archiefstuk aan het opdiepen? In contact met de ander kun je het vallen van de dominostenen stoppen, je evenwicht hervinden en
je positie ten opzichte van de ander echt bepalen.
Door het kauwgomincident ben ik me er bewust van geworden
dat ook ik wel eens (spreekwoordelijke) stukjes kauwgom plak. Omdat ook ik zo
mijn archiefkasten heb. En dat vind ik niet leuk om te moeten concluderen maar het
is wel de enige weg om het in de toekomst te voorkomen. Op het moment dat ik nu
een kauwgomplakimpuls op voel komen - een kracht die niet aan het NU
lijkt toe te behoren - ben ik een gewaarschuwd mens. Een gewaarschuwd mens die het signaal krijgt dat er prachtige gelegenheden zijn om een spelletje domino te spelen maar dat dit zo'n moment niet is.
Beeld & Tekst: Marina
"It's never safe to be nostalgic about something
until you're absolutely certain there's no chance
until you're absolutely certain there's no chance
of it coming back".
Bill Vaughn
Beeld: Marina
Vorig jaar mocht ik de cursus Data Intelligence 4 Librarians ontwerpen en de input van experts in tekst en beeld vertalen. Een heerlijke opdracht waarin ik werken met mensen, schrijven, twitteren en verbeelden af kon wisselen. Ook dit jaar mag ik me weer in onderzoeksdata verdiepen, voor andere opdrachtgevers. Vandaar dat ik opnieuw ben begonnen met twitteren over onderzoeksdata op een nog maagdelijk @insearch4data. Ik werd alvast heel blij van het tekenen van de ava :-)
Zullen we samen onderzoeksdata vangen?
Marina